De
cuando en vez descubro con un pocu de pena o cascancia maurienta que
soi un kamikaze escontra la vida que m'atraviesa. Voi pa contra
ellos, y resulta qu'a lo meyor nun son ellos los que vienen pa contra
min. Una y bones soi consciente que zapicar nun ye difícil, nun me
dexa de plasmar esta facilidá que tengo pa nun comprender la
realidá. Como si la realidá fuera una llingua que nun s'alcordaron
deprendeme de pequeñu nin de mayor.
Al
cabu, lo que me pregunto algama un carácter metafísicu, esto ye: si
lo que veo esiste o non. Cuando m'enquivoco, ¿ye verdá que
m'enquivoco o tan enquivocaos los demás? Nun pue ser que lo vea tan
claro davezu y los demás remen contraforga, ensin xacíu, a lo xole,
amenaos polos instintos o l'interés, monetariu o non.
Depués
de da-y munches vueltes, decido que ye too mentira. Y esta ye una
resolución mui asturiana, quiciás hasta atlántica. De fechu,
escribe Xose Manuel Pacho que'l nuestru mundu ye una gran mentira.
D'Asturies y tolo que m'arrodia y ye más inmediato, nun hai nada,
puru borrín a cencielles, estrincando l'aire, escachando les
esperances d'oxetividá. Los montes d'ocalitos, los castilletes, la
uralita de les cocheres, los vieyos trebeyando nel parque al meudía,
los mozos con goyeres de folixa, de sidra y olvidu, el xibliu del
paisanu que tolos díes afina la payuela nel trasteru tres mio casa,
l'arume de l'aroma de La Villa, xunto al nuevu centru de salú...
¡Cuántes coses y seres! Too falso, mentira, suxetivo. Si lo que
siento tan claro pa min y pa los demás, y pa ún y otros ye
diferente, debe ser que nun hai realidá oxetiva. Nesto l'asturianu
ye un espertu. ¿Cuántes veces nun vimos dos paisanos que discuten
cuando ún tien razón y l'otru non, y sabelo y nun da'l brazu a
torcer? L'asturianu aporfia, anecia y nun tira p'atrás anque lu
maten. L'asturianu decide y depués busca les razones. Ye fiel amigu,
porque nun necesita motivos: siéntelo y yá ta. L'asturianu ama y
odia ensin estremar les razones o sinrazones de los demás, por pura
cabezonería.
Siempre
pensé qu'esto yera solo de los alleranos, por aquello de que yo soi
medio de Caborana, pero depués oyí falar de tantos de conceyos a
los que llamen “de la viga atravesá”, y cuntando les mesmes
anécdotes, sía de Boo o d'otros llaos, non necesariamente cercanos,
que nun queda más qu'apechar cola evidencia de que n'Asturies ser
unu y sólidu, enfrentáu col mundu, engarriáu col destín bonu o
malu, ye patrimoniu de toos, rasgu común.
Hai un
cuentín que diz qu'había un paisanu que presumía de ser el más
fuerte del mundu, y foi a Santibañez de Muries, onde-y dixeran que
vivía otru home mui fuerte y rocosu. A lo poco que llegó al pueblu
preguntó a ún que taba ellí si sabía d'esti home tan fuerte y que
per ónde andaba a eses hores. L'otru, que tenía un brabán nel
manes, un aráu d'esos pesaos con ruedes, y que yera'l que buscaba y
sabía a qué venía'l foriatu, dixo:
Güei,
nin. Esi que busques ye'l paisanu más fuerte d'esti pueblu.
Por
eso, por eso. ¿Ónde vive?
Bono,
tu sabrás ónde te metes. Vive ellí.
Y el de
Santibañez llevantó'l brabán con un brazu y señaló una casa.
Según
el cuentu l'otru paróse a pensar na fuercia d'esti que-y falaba y
que'l que venía a buscar yera más fuerte, y decidió dar la vuelta
pel camín pel que vieno. Pero yo creo que'l paisanu siguió
adelantre. Nun ye tan fácil que-y den la vuelta a un asturianu
asina, ensin más, con una babayada. Ye cuestión d'arguyu, d'honor,
de ser d'esta franxa verde xunto al mar o nun ser.
Y
agora, de xuru que dalquién, o pue que munchos, me digan que non,
que toi enquivocáu, que los asturianos nun son tan nicios, que vemos
les coses como son, que reflexonamos y camudamos d'opinión o
pensamientu si ta bien afitáu. Y entós dirévos que non, que los
enquivocaos sois vosotros, que nun veis les coses, que la razón
téngola yo.
