Nun
pretendía sentar una estética de mio, más qu'otra cosa porque
estos testos onde l'escritor s'esplica paecen davezu más una
disculpa qu'una esplicación. Igual qu'Antón García nun avezo a
lleer les poétiques de los demás (con escepciones graves con poetes
que m'interesen muncho como nel casu del mesmu Antón). Asina que nun
voi escribir d'ello y sí de les razones que m'amenen pa escribir. Y
la primera ye l'asombru, énte'l mundu, énte yo mesmu. Sin asombru
(y autoasombru) nun hai arte, diz Vicente Verdú. Nun pueo tar más
d’alcuerdu. ¿D’ónde naz esti afuegu por dexar na páxina los
restos de la mio persona al esame públicu, al discutiniu col otru,
al nudismu de la palabra? De mano esi nudismu antróxase cola ropa
borrinoso de la metáfora. Asina que si la palabra desnuda a la
persona, failo vistiéndose col recursu de la metáfora.
Pamidea
la lliteratura piénsase con metáfores ensembre y depende bien
llueu, ente que'l pensamientu naz y la mano escribe, que les palabres
s'acuriosen en versu o en prosa pa que quede'l pensamientu según,
apañáu o farxoletu. La lliteratura sirve pa pensar, y si la poesía
sirve pa desendolcar la razón poética, según definición de María
Zambrano, la prosa desenllurdia la razón narrativa, qu'añuda la
realidá pa facela más afayadiza al ser humanu, menos mala.
La
metáfora furrula como pensamientu real y non solo como espresión
poética del mundu. Per aciu de la metáfora'l camentamientu atopa
una significación que va más alló del significante. Dotramiente,
nun sería dable la torna ente llingües ensin metáfores. Dicho sía
de pasu, Marín Estrada escribió ayures que la traducción de los
maestros ye un métodu eficaz pal deprendimientu del oficiu
d'escritor. Y la traducción ye metáfora en sí mesma. Una palabra
sola nun me diz nada, nun m'indica un camín o sienda feble y
afayadiza onde atopar respuestes. Pienso con exemplos, deformaciones,
metáfores, y nun soi pa escribir d'otru xeitu nin m'apaño pa
espresame como nun sía con imáxenes desendolcaes en escenarios
imaxinarios o surrealistes, situaciones rotes, bazcuyando'l sentíu
común de la realidá y arramando les conclusiones sobre ella mesma
de forma que quede llimpia de polvu y paya, de suciedá o gafura. La
realidá pue vese cuando pasa pela lupa del pensamientu poéticu,
pela metáfora del pensamientu, que ye pensamientu en sí mesma.
Tiénenme
dicho tanto qu'escribo poco, como qu'escribo muncho. Ente una
afirmación y otra nun sabría a qué quedame, y al cabu dame lo
mesmo. Lleí una vez (cuido que fuera Umbral) qu'escribir muncho ye
igual qu'escribir poco: al final, solo se salven cincuenta páxines
(y eso con muncha suerte). Escribir ye pensar entós, pensar la
realidá cola metáfora, cola palabra. El símbolu metafóricu entra
mui bien de veces nes coraes de la realidá col enfotu de sacar a
rellucir la esencia tapecío d'esa realidá imperfecta. Escribiendo
poco o muncho. L'escritor, pamidea y según esto, tien que cumplir
como espeyu, y tien qu'escaecese de sí mesmu, inclusive cuando ye'l
protagonista del testu. A min nun me sirven los versos que nun se
refieran a min y lo mayor que pueo referta-y a otru escritor ye que
fale d'elli y namás d'elli. El bon poeta desapaez pa dexar pasu a la
redolada que lu mira, al llector qu'espera tres la páxina. Los
versos, les palabres, son huérfanos o nun son.
Escribir
o les razones d'escribir son acciones que nun soi pa esplicar ensin
esplicame, polo que necesito una vida pa cuntar la mio vida, y cuntar
asina los porqués y los cuándos. Y resulta munches veces un trabayu
imposible, dolorosu, avegosu y qu'atarrezo por demás. Too eso,
claro, ye la propuesta estética que s'afaya a los mios intereses. A
otru escritor puen peta-y más otres zunes tan defendibles y de gustu
tan poco o más esquisitu.